Gleby wykształciły się z utworów czwartorzędowych, plejstoceńskich piasków, glin i pyłów polodowcowych, oraz holoceńskich utworów rzecznych i bagiennych. Zróżnicowanie pokrywy glebowej jest znaczne i wiąże się z różnym składem mechanicznym gleb i stosunkami wodnymi.
Najwyższe walory w skali gminy posiadają gleby brunatne i bielicowe pszenne dobre l U> pszenno-żytnie o składzie mechanicznym glin całkowitych lub piasków gliniastych na [genach. Gleby te należą doIIIa-IIIb klasy bonitacyjnej. Charakteryzują się one znaczną zasobnością w składniki pokarmowe, dobrymi warunkami wodno-powietrznymi, dobrą strukturą i są łatwe do uprawy. Przy prawidłowym gospodarowaniu pozwalają uzyskiwać wysokie plony wszystkich gatunków uprawnych. Gleby te występują w okolicach wsi: Brzostowo, Makowskie, Przestrzele, Grądy, Witynie oraz na wschód i południe od Jedwabnego.
W klasie IVa-IVb pozostają czarne ziemie należące do kompleksu zbożowo-pastewnego mocnego. Dorównują wyżej wymienionym glebom zawartością składników pokarmowych, ale z uwagi na wadliwe stosunki wodne (okresowe nadmiary lub niedobory wilgotności) ich bonitacja jest niższa. Gleby zbożowo-pastewne mocne wymagają specjalnego doboru gatunków oraz odmian o znacznej tolerancji stosunków wodnych i przy sprzyjającej pogodzie dają bardzo wysokie plony. Po uregulowaniu stosunków wodnych mogą awansować do wyższego kompleksu. Kompleks zbożowo-pastewny mocny występuje w obrębie wsi: Chrostowo, Przestrzele, Kucze.
Średnio korzystne warunki do uprawy stwarzają gleby brunatne i bielicowe wykształcone z piasków gliniastych całkowitych lub na glinach w kompleksie żytnio-ziemniaczanym dobrym oraz w mniejszym stopniu w kompleksie zbożowo-pastewnym słabym w IVa-IVb klasie bonitacyjnej. Gleby te są mniej zasobne w składniki pokarmowe i bardziej wrażliwe na przesuszanie. Najbardziej nadają się pod uprawy owsa, jęczmienia, koniczyny, saradeli, niektórych warzyw, zwłaszcza marchwi. Występują powszechnie na terenie całej gminy z większą koncentracją w rejonie wsi: Kamianka, Konopki Tłuste, Kubrzany, Karwowo Wszebory, Olszewo Góra i Kąty.
Rejony występowania powyższych gleb w klasach bonitacyjnych III-IY predysponowane są do wysokotowarowej produkcji roślinnej. Formy pozarolniczego zagospodarowania tych gleb nie powinny być uwzględniane.
Pozostałe gleby nie podlegające ochronie prawnej przed zmianą sposobu użytkowania na nierolniczy wykazują mniejszą przydatność rolniczą. W grupie tych gleb wyróżniono m.in. gleby brunatne lub bielicowe 6 kompleksu żytnio-ziemniaczanego słabego wytworzonych z piasków gliniastych na piaskach luźnych z niewielkim udziałem gleb zbożowo-pastewnych w V klasie bonitacyjnej charakteryzujące się małą zawartością składników pokarmowych, niezbyt korzystnymi warunkami powietrzno-wodnymi, okresowym niedoborem lub nadmiarem wilgoci. Podniesienie stopnia ich kultury jest bardzo trudne i wymaga melioracji oraz stosowania znacznych ilości nawozów. Przydatne są jedynie pod uprawę żyta, ziemniaków i łubinu żółtego, a na glebach wilgotnych kapusty, brukwi i innych roślin pastewnych. Występowanie tej kategorii gleb koncentruje się we wsiach: Grabnik i Kotowo.
Ponadto wymienić należy najuboższe gleby, do których zaliczono gleby brunatne wyługowane żytnio-łubinowe VI klasy bonitacyjnej. Gleby te są bardzo przepuszczalne i ubogie pokarmowo. Brak jest tutaj praktycznych możliwości podniesienia ich wartości rolniczej. Nadają się gównie pod uprawę żyta i łubinu. W warunkach gospodarki drobnotowarowej uprawa tych gleb jest nieopłacalna i w pierwszej kolejności winny być przeznaczane na cele nierolnicze. Zajmują powierzchnie we wsiach: Szostaki, Rostki, Korytki , Pieńki Borowe i Orlikowo.
Spośród użytków zielonych przeważającą powierzchnię na wysoczyźnie zajmują gleby murszowe, torfowe i czarne ziemie w kompleksie średniej przydatności rolniczej, IV klasie bonitacyjnej. Są glebami stwarzającymi dość korzystne warunki do wysoko-rowej produkcji paszy, zwłaszcza w rejonie wsi: Bronaki Pietrasze, Janczewo, Prze-łe, Grądy Wielkie, Makowskie, Kubrzany, Olszewo, Jedwabne. W obrębie doliny Biebrzy wy stępuj ą użytki zielone słabe w V i VI klasie bonitacyjnej, d zielone słabe położone są na bardzo lekkich glebach murszowych lub torfowych, ogół wymagają poprawy stosunków wodnych. Pasze z nich uzyskiwane są gorszej jakości - a plony niższe. Mogą one jednak zaspokajać potrzeby gospodarstw w skali lokalnej. Celowe jest pozostawienie ich w dotychczasowym użytkowaniu ze względu na specyfikę hydrogenicznych oraz rolę jaką odgrywają w funkcjonowaniu biologicznym ekosystemów łąkowo-pastwiskowych w Biebrzańskim Parku Narodowym.
